بسم الله الرحمن الرحیم

 

الگـوی بانـوان مسلمـان 

حضــــرت زینب (سلام الله علیها)
تمام ابعاد مختلف زندگی و تفکرات ائمه معصومین (ع) و پرورش یافتگان نزد آنها قابل تأمّل و الگو گیری است

اولین مرحله ی زندگی هر فرد دوران کودکی و سپس دوران نوجوانی و جوانی است ، و از آنجا که حساس ترین مقطع زندگی هر جوان انتخاب همسر و مسئله مهم ازدواج است ، در این رابطه و از این منظر به زندگیحضرت زینب سلام الله علیها که امروز سالروز تولدشان است نگاهی مختصر خواهیم داشت :

 

نوع تفکر حضرت زینب (س) در رابطه با ازدواج

حضرت زینب(سلام الله علیها) که پرورش یافته دامان علی (ع) و فاطمه زهرا (س) است، دیدگاهی همچون پدر و مادر خویش دارد.

هنگامی که به سن ازدواج رسید از بین خواستگاران متعددی که داشت پسرعمویش  عبدالله بن جعفر رابه همسری برگزید ، زیرا او فردی کریم، بخشنده، با ایمان و صبور بود.

زینب پذیرش ازدواج با عبدالله را منوط به دو شرط کرد:

1 ـ هر روز امام حسین(علیه السلام) را ببیند.
2 ـ   هرگاه برادرش حسین (علیه السلام) خواست به مسافرت برود و زینب (سلام الله علیها) نیز خواست همراه او باشد عبدالله مانع نشود.
نکته نهفته در این دو شرط این است که : بیان این شروط به خاطر علاقه شدیدی که خواهر به برادرش نیست بلکه ناشی از یک آگاهی والا نسبت به امر ولایت و حمایت از رهبـــــر جامعــــه است.

گویا زینب می داند که حسین (علیه السلام) در انجام رسالتش تنهاست و یاران او اندک هستند، پس باید حامی و یاوری چون زینب (سلام الله علیها) پا به پای او در احیای دین جدش رسول خدا بکوشد تا ارزش ها زنده گردد،

خون حسین (علیه السلام) بیداد کند

و خطبه زینب (سلام الله علیها) طاغوتیان را درهم شکند.

پس اهدافش در ازدواج فــــراتــــــــــر از تشکیل یک زندگی مشترک ساده و روزمرّه بود

 

حضرت زینب (سلام الله علیها) در تربیت فرزندان

حضرت زینب(سلام الله علیها) شیوه های تربیتی مادر گرامی خود را به عنوان الگو مورد توجه قرار داده و در زندگی پیاده کرده است .
زمان ظهور و شکوفایی ثمره این تربیت الهی آن جاست که فرزندان زینب (سلام الله علیها) در واقعه کربلا به پشتیبانی از ولایت، در میدان جهاد حاضر می شوند و علیه دشمنان دین به مبارزه پرداخته، سرانجام در مسیر حق به فیض رفیع شهادت نائل می گردند،

و این جز بازتاب و تأثیر پذیر تربیت و عملکرد زینب (سلامالله علیها) و همسرش عبدالله نیست. این دو با دادن اجازه شرکت در جنگ به فرزندان روحیه شهادت طلبی و عشق به ولایت را در آنها تقویت کردند.

 

کسب رضـــــایت شوهـــــر

حضرت زینب (سلام الله علیها) که در ضمن ازدواج شرط کرده بودند هر زمان امام حسین(علیه السلام) عزم سفر کردند با ایشان برود، وقتی که امام حسین(علیه السلام) عازم سفر به کربلا شدند حضرت زینب (سلام الله علیها) برای همراهی برادر و ولی خود از همسرشان کسب اجازه کردند در حالی که طبق آن شرط ، می توانستند بدون اجازه شوهر همراه امام حسین سفر کنند، ولی در عین حال اگراین نظر با رضایت کامل شوهر انجام می شد بهتر و جالب تر بود.
این درسی است برای بانوان امروزی که رضایت همسرشان را در تمام عرصه ها (حتی در مواردی که از نظر شرعی نیازی به اجازه همسر نیست) جلب کنند تا زندگی شیرین، همراه با همبستگی و همدلی داشته باشند و بتوانند فرزندانی مطابق باارزش های اخلاقی و اسلامی تربیت کنند.

 

زهد و تقوای علیا مخدّره زینب(سلام الله علیها)

درکتاب معانی الاخبار آمده: زاهد کسی است که آنچه را خدا دوست دارد دوستداشته باشد و از آنچه مورد بغض اوست دوری گزیند و از حلال بیش از حد کفایتنخواهد و به سوی حرام میل نکند.
برای ساکنین طریقت و کسانی که درمقام تهذیب نفس هستند بهترین مقامات، زهد و تقواست و از بزرگترین صفاتانبیاء زهد و ورع و تقوا بوده است. با این فضیلت انسان می تواند به درجاترفیع برسد.

زینب(سلام اللهعلیها) در خانه شوهرش عبدالله بن جعفر، با آن که می دانست شوهرش متمول وثروتمند است و دارای اموال بسیار و خدم و حشم بی شماری است و بدین جهت زناناشرافی قبایل و عشایر در خانه او بسیار جمع می شدند و حق این بود کهکارهای خانه را به کلفت و خدمه رجوع دهد، با کمال عزت و شرمی که در نظرهمگان داشت به کارهای خانه قیام می نمود و به هیچ کس کار خود را وانمی گذاشت و این خود سرمشق بزرگی برای خانه داری بود.

 

عبادت حضرت زینب (سلام الله علیها)

از برخی مقاتل معتبره از امام سجاد (علیه السلام) نقل شده است که فرمود: عمه ام زینب با تمام مصیبت هایی که بر ما وارد شده بود  بعد از کربلا تا شام هیچ گاه نوافــــل خود را ترک نکرد.
همچنین روایت کرده است که چون امام حسن (علیه السلام) برای وداع نزد خواهر آمد، از جمله سخنانی که به او گفت این بود که فرمود:

«یا اختاه! لا تنسی فی نافله اللیل»

خواهرجان ! مرا در نماز شب فراموش نکن.

از برخی مورخان دیگر نقل شده است که تهجد و شب زنده داری زینب (سلام الله علیها) در تمام مدت عمرش ترک نشده است و از امام سجاد (علیه السلام) روایت شده است که فرمودند:

« در شب یازدهم محرم، عمه ام زینب(سلام الله علیها) را دیدم که در جامه نماز نشسته و مشغول عبادت است»
عبادتی چنین عاشقانه حتی در سخت ترین شرایط الگویی است برای زنان امروزی که به دنبال بهانه های گوناگون برای ترک عبادت خود نباشند و حتی در شرایط حاد هم خدا و معبودشان را فراموش نکنند

 

امر به معروف و نهی از منکر

هدف اصلی قیام عاشورا امر به معروف و نهی از منکر و اصلاح ساختار کلی جامعه وحکومت و زمامداران بود. امام حسین (علیه السلام) در وصیت نامه خود خطاب به برادرشان محمد حنفیه فرمودند: «... من، نه از روی خودخواهی و سرکشی و هوسرانی (از مدینه) خارج می گردم و نه برای ایجاد فساد و ستمگری، بلکه هدفمن از این حرکت اصلاح مفاسد امت جدم و منظورم امر به معروف و نهی از منکرا ست....»
زینب کبری (سلام الله علیها)  هم که همراه و همگام برادر بود و در واقع تداوم بخش اهداف عاشورا به رهبری امام سجاد (علیه السلام) بود، در جایگاه های مختلف جهت تحقق اهداف قیام عاشورا تلاش می کرد. با دقت در رفتار آن بانو در دوران اسارت و تعمق و تامل در خطبه های آتشینش،می توان حقیقت و ماهیت اصلی نهضت امام حسین(علیه السلام) را دریافت.
حضرت زینب (سلام الله علیها در شدیدترین و بحرانی ترین اوضاع مراقب بودند که احکام الهی به طور دقیق اجرا شود، که یکی از احکام، امر به معروف و نهی ازمنکر و موضوع پوشش می باشد، به طوری که در زمان اسارت وقتی به شهر کوفه رسیدند خطاب به مردم آن دیار فرمودند: «ای مردم! چشم های خود را از نگاه به ما بپوشانید، آیا از خدا و رسولش حیا نمی کنید که به بانوان خاندان پیامبر(صلی الله علیه وآله) می نگرید؟»
هم چنین در شهر شام با شجاعت و شدت کامل به یزید اعتراض کرد و فرمود: «ای پسر معاویه! آیا عدالت ست که زنان و کنیزان خود را در پشت پرده بنشانی ولی دختران رسول خدا را به صورت اسیر از مقابل این جمع بگذرانی؟! حریم حجاب زنان ما را بشکنی و نقاب از چهره ی آنان برداری؟.»

 

شجاعت حضرت زینب (سلام الله علیها)

ازجمله القاب آن معظّمه «الشجاعه» است

شجاعت حیدری به دختر والا اخترش زینب (س) به ارث رسیده است

 

چنانچه در گرفتاری هایی که برای حضرت زینب (سلام الله علیها) پیش آمد، به شجاعت و نیروی قلب خود را نگهداشته و در هر حال با کمال ثبات، ایستادگی نموده و در چند مورد شجاعت اوبه صورت محسوس تجلّی نموده است:
اول: عصر عاشورا؛ وقتی که لشکر برای غارت حرم محترم حسین (علیه السلام) ریختند، خواستند حضرت سجاد (علیه السلام)  را شهید نمایند، آن حضرت مانع شدند و چنان شجاعت به خرج داده تا حضرت رانجات دادند.
دوم: وقتی که در مجلس ابن زیاد، پس از احتجاج حضرت سجاد(علیه السلام) با ابن زیاد، امر به شهادت آن حضرت نموده ، حضرت زینب(س) دست در گردن فرزند برادر انداخت، هر قدر خواستند او را جدا کنند نتوانستند؛ فرمود: تا من زنده ام نخواهم گذاشت او را بکشید.
سوم: در شام؛ باز اراده قتل حضرت سجاد (علیه السلام)  نمودند، او را به شجاعت خود نجات داد.
 

حضرت زینب (سلام الله علیها) تنها بانوی صبور

درکجای تاریخ چنین زنی پیدا می شود که آن همه مصیبت و رنج را تحمل کند و نامش ام المصائب شود، ولی کوچکترین عکس العمل منفی نشان ندهد و همچنان بر ایمان، شجاعت و پرهیزکاری خود استوار و پا برجا بماند که تمام صاحبان خرد، مات و مبهوت، انگشت حیرت به دهان بگیرند و با صدایی بلند بگویند: الله اکبر، الله اکبر از این صبر، از این بردباری، از این تحمل بر مصیبت های طاقت فرسا و از این شجاعت ها و دلاوری ها در میان سیل تاخت و تازها و اقیانوس های دشمن؛

تاریخ کجا چنین بانویی را به یاد دارد که با آن صبر و استقامتش مصیبت و بلا را به زانو در آورد و در حقیقت، بندگی معبود را به اوج ظهور در آورد .
آیا در تاریخ عالم زنی را سراغ دارید که پس از آن همه فاجعه ها و مصیبت ها و داغ های فراوان دیدن، هنگامی که به دست دشمن پلیدخون خوار در کوفه به اسارت کشیده شود، همچون کوه استوار بر جا بماند و هیچ ضعفی از خود نشان ندهد و تماشاچیان کوفه را با سخنان حماسی اش نهیب زند و آنها را خوار و ذلیل نماید و همه را شرمنده و سرافکنده بگرداند ؟
چه درسی بزرگتر از صبر که انسان را به قرب الهی می برد و چه کسی بزرگتر از زینب (س) برای اسوه شدن در این عرصه ؟

علم و دانش حضرت زینب (س)

از نظر عقل و دین، علم و دانش از بهترین سجایای بشری و ارزشمندترین صفات انسانی است، و این انسان نشات یافته از خاک، ارزشی پیدا نمی کند مگر به داشتن علم و دانش، و تا انسان فاقد علم و دانش باشد ارزشی ندارد.

قرآن کریم می فرماید: «هل یستوی الذین یعلمون والذین لا یعلمون» یعنی آیا کسانی که عالم هستند با کسانی که جاهل هستند برابرند؟
و حضرت زینب(س) حامل علم و دانش بود که با نیروی الهام، در وجودش نقش بسته بود

علم آن علیا مخدّره مانند علم سایر صنوف بشری نیست و از باب علم امامت سیراب گشته و ازسنخ معلومات ما نیست بلکه بوسیله الهامات غیبیّه و افاضات نبویّه و تعلیمات علویه ( که معلمین مادی جهان را بدان راهی نیست) علم و دانش را فرا گرفته و با نیروی ایمان بوده که توانسته از منبع علم غیبی سرچشمه بگیرد و از تهذیب نفس جدّ و پدر و دو برادر والا گوهر خود ، علم و تربیت فراگیرد و این نیرو غیر از قلب سلیم و مخلَص برای خدا، در قلب دیگری جای نگیرد

 

پنجم جمادى الاولى

سالروز میلاد با سعادت این بانوی بزرگ اسلام ،

بر شما و همه دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت (ع)

مبــــــــارک.

********************************

یادداشت برگزیده

[زیبـــــــاتــــــــرین تـاریـــخ تــولّــــد]

نگاهی کوتاه به زندگی حضرت زینب کبری (س)

( کلیک کنید )