بسم الله الرحمن الرحیم

کارمـا و تنــاســــخ

کارما :  همان قانون عمل و عکس العملِ است که در ادبیات فارسی به مکافات عمل مشهور است .

در فرهنگ قرآنی و اعتقادات اسلامی ، روی مسئله قیامت و حساب رسی از اعمال انسان ها بسیار تأکید شده است .

از مکافات عمل غافل مشو

گندم ار گندم بروید جو ز جو

تناسخ : معناى «تناسخ ارواح» این است که ارواح از جسمى به جسم دیگر  منتقل شود و در اصطلاح هم به همین معناست ، یعنى « با مرگ یک فــــرد ،  روح او از کالبدش خارج و به بدن دیگری ، چه انسان و چه غیرانسان ، حلول کند .

هرگاه روح آدمی بعد از مرگ به کالبد انسانی دیگر حلول کند ، در اصطلاح حکما آن را « نسخ » می‏ گویند.

و هرگاه به بدن حیوانی دیگر تعلق گیرد، آن را « مسخ » می‏ گویند.

و هرگاه به جسم نباتات حلول کند، آن را « فسخ » می‏ گویند.

و هرگاه به جمادات تعلق گیرد، آن را « رسخ » می ‏گویند.

یک سری جریان های معنوی گرای دروغین به تازگی در حال گسترش اند که نسبت به ادیان بزرگ آسمانی نوعی بی اعتنایی و یا نوعی مخالفت دارند .

این جنبش های نو پدید ، دین را از معنویت جدا می کنند و در واقع بیان کننده نوعی عرفان سکولار می باشند که ضـــدّ دیـــن هستند در صورتی که در عرفان اسلامی دقیقا معنویتی لحاظ می شود که از بطن دین می گذرد و برگرفته از دین و شریعت است .

در این عرفان های غیر اسلامی و سکولار وقتی تفحص می کنیم می بینیم که اگر مبانی اخلاقی دارند و مباحثی همچون آرامش روحی را مطرح می کنند ؛ همه ی آن ها چیزی نیست که در دین گفته نشده باشد ، و به عبارتی مبانی آن ها عاریه گرفته شده از دین است.

تفاوت اصلی عرفان های سکولار با عرفان های دینی :

عرفان های سکولار به نوعی بشر را از خــــــــدا جدا می کنند ، اما در عرفان اسلامی این گونه نیست.

در عرفان های سکولار هدف این است که بشر آرامش روحی پیدا کند و به کمال برسد اما این کمال تعریف نمی شود ! حتی می بینیم که به خدا اشاره می کنند اما در حقیقت خداجویی ندارند و خدا را درخودشان جستجو می کنند !

ولی در عرفان اسلامی هدف تربیت انسان و رسیدن به کمال است ،

و کمال ، رسیدن به خداست ، و مسیر آن از شریعت می گذرد .

درحالیکه در عرفان های سکولار اصلا شریعت دیده نمی شود ! ...

رد تناسخ با استناد به آیات قرآن :

به ذکر آیاتی درقرآن می پردازم که براساس آن بازگشت ارواح پس از مرگ به دنیــــــــــا محــــــــال و ممتنع است.

آیات27و28سوره انعام :

وَلَوْ تَرَى إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ فَقَالُوا یَا لَیْتَنَا نُرَدُّوَ لَا نُکَذِّبَ بِآیَاتِ رَبِّنَا وَ نَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ

اگر تو ای محمد ؛ آنان را در موقعی که مواجه با آتش می شوند ببینی ، خواهی دید که می گویند : ای کاش پروردگار ، ما را برمی گرداند! که اگر چنین می کرد دیگر آیات او را تکذیب ننموده و از مومنان بودیم .......

بَلْ بَدَا لَهُمْ مَا کَانُوا یُخْفُونَ مِنْ قَبْلُ وَ لَوْ رُدُّوا لَعَادُوا لِمَا نُهُوا عَنْهُ وَ إِنَّهُمْ لَکَاذِبُونَ‏

 ( چنین نیست) ، بلکه آنچه را قبلًا پنهان مى‏ داشتند برایشان آشکار شده است، و اگر (به دنیا) باز گردانده شوند، به همان چیزى که از آن نهى شده ‏اند باز مى‏ گردند، و قطعاً آنان دروغگویند.

آیات 99 تا100سوره مومنون :

حَتى إِذَا جَاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْت قَالَ رَب ارْجِعُونِ
لَعَلى أَعْمَلُ صلِحاً فِیمَا تَرَکْتَ کلا إِنَّهَا کلِمَةٌ هُوَ قَائلُهَا وَ مِن وَرَائهِم بَرْزَخٌ إِلى یَوْمِ یُبْعَثُونَ

آن گاه که مرگ هر یکی شان فرا رسد نادم شده گویند : بارالها ؛ مرا به دنیا بازگردان ، تا عمل صالح به جای بیاورم ،  و به او خطاب می شود : هرگز ... و پیش آن ها برزخ است تا روزی که برانگیخته شوند

مضمون این آیات امتنــــاع خداونـــــد از بازگرداندن کافران به دنیا است .

و کافر در برزخ دچار ندامت شده و آرزوی بازگشت به دنیا و جبران اعمال گذشته را دارد.

بنابراین معتقدان به تناسخ نمی توانند از آیات قرآن استنباط کنند ، چرا که خداوند ارواح افراد را ، دوباره در بدنی دیگر به دنیــــــــا بــــــاز نمی گرداند.

ضمنا اعتقاد به تناسخ به منزله نادیده انگاشتن تلاش و رنج مومنان ، پاکان و نیکان ، و یکسان انگاشتن آنان با کافران و شروران است .

البته مومن هم ممکن است مرتکب گناهانی شود ولی خداوند فرموده از گناهان بزرگ اجتناب کنید از گناهان کوچک شما می گذریم.

به علاوه ؛ معــــــــاد نیز به عنوان یکی از اصول دین در اسلام معرفی شده و آیات بسیاری دال بر رد تناســـــــخ وجود دارد

آن چه بیان شد خلاصه و فشرده بحثی است که بسیار مفصل و طولانی است و علاقمندان به این گونه مباحث باید به کتاب های منبع و مرجع و استفاده از نظرات دانشمندان و علمای فلسفه و منطق و فقه و ... مراجعه نمایند

.